همه چیز در مورد سرطان تیروئید

سرطان تیروئید + علت ، علائم و درمان

آشنایی با غده تیروئید

تیروئید، غده‌ای پروانه‌ای‌شکل در بخش جلویی گردن است که نقش حیاتی در تنظیم سوخت‌وساز (متابولیسم) و وضعیت انرژی بدن ایفا می‌کند. از طریق تولید هورمون‌هایی مانند T3 و T4، این غده تعادل عملکرد ارگان‌های مختلف را حفظ می‌کند و بر فرآیندهایی نظیر تنظیم دمای بدن، ضربان قلب، و حتی روحیه و سطح انرژی تأثیر می‌گذارد. در صورتی که این غده دچار هرگونه اختلال شود، علائمی نظیر خستگی مفرط، تغییرات وزن، و اختلالات خواب بروز پیدا می‌کنند که در نهایت بر کیفیت زندگی فرد تأثیرگذارند.

در کنار وظایف طبیعی، ممکن است تیروئید تحت تأثیر عوامل ژنتیکی، محیطی یا رویدادهای التهابی قرار بگیرد و رشد سلول‌های آن از حالت طبیعی خارج شود. این وضعیت می‌تواند منجر به تشکیل ندول‌های خوش‌خیم یا بدخیم در تیروئید گردد. شناخت ساختار و وظایف این غده به ما کمک می‌کند تا علائم اختلال‌های آن را به موقع تشخیص دهیم و برای پیشگیری از مشکلات جدی‌تر، به‌موقع اقدامات درمانی لازم را آغاز کنیم.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد سرطان تیروئید میتوانید به وبسایت رسمی دکتر کیوان آقازاده متخصص گوش و حلق و بینی   و جراح بیماری های سر و گردن به آدرس ( https://dr-aghazadeh.com/ )مراجعه کنید .دکتر کیوان آقازاده دوران تخصص را در سال ۱۳۹۰ با به دست آوردن رتبه یک آزمون بورد(دانشنامه تخصصی)کشور به پایان رساند. از سال ۱۳۹۰ به عنوان هیات علمی در مرکز آموزشی بیمارستان امیراعلم مشغول به کار گردید که حاصل آن هزاران عمل جراحی موفق و تعداد زیادی مقالات پژوهشی بین المللی و تربیت صدها رزیدنت تخصصی بوده است.دکتر در حال حاضر حائز رتبه دانشیاری دانشگاه علوم پزشکی تهران و فلوشیپ فوق تخصصی جراحی های سر و گردن می باشد.در ادامه در مورد سرطان تیروئید و  جراحی تیروئید بیشتر میخوانیم.

علت‌های اصلی سرطان تیروئید

عوامل مختلفی می‌توانند زمینه‌ساز بروز سرطان تیروئید شوند که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به سابقه خانوادگی و جهش‌های ژنتیکی اشاره کرد. افرادی که بستگانی با سابقه این نوع سرطان دارند، بیشتر در معرض خطر هستند و باید معاینات دوره‌ای دقیق‌تر را در برنامه خود قرار دهند. همچنین، قرار گرفتن در معرض تابش اشعه، خصوصاً در دوران کودکی یا پس از حوادث هسته‌ای، یکی دیگر از عوامل افزایش‌دهنده احتمال بروز سرطان تیروئید محسوب می‌شود.

در کنار عوامل ژنتیکی و تشعشعات، وضعیت تغذیه و سبک زندگی نیز نقش مهمی در پیشگیری یا پیشرفت این بیماری دارد. رژیم غذایی فقیر از ید می‌تواند احتمال بروز برخی انواع سرطان تیروئید کم‌تهاجمی یا فولیکولار را افزایش دهد. از طرفی، چاقی و مصرف سیگار نیز از جمله عواملی هستند که موجب عدم تعادل هورمونی و رشد سلول‌های غیرطبیعی در تیروئید می‌شوند. بنابراین، مدیریت وزن، پرهیز از رفتارهای پرخطر و توجه به رژیم غذایی متعادل، رمز کلیدی برای کاهش احتمال ابتلا به سرطان تیروئید است.

بهترین جراح تیروئید در تهران

انواع سرطان تیروئید

سرطان تیروئید طیف متنوعی از ساختارهای سلولی را شامل می‌شود که هر یک رفتار و پیش‌آگهی مختص به خود را دارند. نوع پاپیلاری رایج‌ترین شکل سرطان تیروئید به‌شمار می‌رود و خوشبختانه در مقایسه با سایر انواع، پیش‌آگهی بهتری دارد. این نوع اغلب به تدریج رشد می‌کند و در بیشتر موارد، در صورت تشخیص زودهنگام به درمان‌های رایج پاسخ مثبت می‌دهد. نوع فولیکولار نیز بعد از سرطان پاپیلاری قرار گرفته و با وجود احتمال رشد آهسته، نیازمند پیگیری مداوم و مراقبت‌های جدی است.

از سوی دیگر، سرطان مدولاری تیروئید که گاهی جنبه ارثی دارد، می‌تواند در اثر جهش ژنتیکی در ژن خاصی رخ دهد. این نوع سرطان اغلب با افزایش کلسیتونین خون همراه است و ممکن است نیازمند روش‌های تشخیصی و درمانی پیچیده‌تری باشد. در نهایت، سرطان آناپلاستیک نادرترین اما تهاجمی‌ترین نوع سرطان تیروئید محسوب می‌شود که بیشتر در سنین بالا بروز می‌کند و سرعت پیشروی بالایی دارد. شناخت تفاوت‌های این انواع برای انتخاب بهترین راه درمان و تعیین نحوه برخورد با بیماری ضروری است.

علائم هشداردهنده و اولیه

مشاهده توده یا برآمدگی غیرطبیعی در جلوی گردن، نخستین و مهم‌ترین نشانه‌ای است که معمولاً باعث مراجعه افراد به پزشک می‌شود. این توده ممکن است به آرامی رشد کند و در مراحل اولیه، هیچ دردی ایجاد نکند. علاوه بر آن، تغییر در صدا، گرفتگی طولانی‌مدت یا خش‌دار شدن ناگهانی، می‌تواند به دلیل فشار توده بر تارهای صوتی رخ دهد. هر چند این علائم همیشه به معنای سرطان نیستند، اما نیاز به بررسی سریع توسط متخصص دارند.

اگر سلول‌های سرطانی تیروئید به غدد لنفاوی سرایت کنند، ممکن است فرد در گردن و فک زیرین خود دچار احساس ناراحتی یا درد شود. همچنین برخی افراد تغییراتی در بلع یا تنفس را تجربه می‌کنند که ناشی از فشار توده بر مری یا نای است. در صورت مشاهده هر ترکیبی از این علائم، انجام آزمایش خون، سونوگرافی گردن و بیوپسی (نمونه‌برداری) می‌تواند وضعیت بیمار را مشخص کرده و زمینه را برای آغاز درمان به‌موقع فراهم سازد.

روش‌های تشخیص سرطان تیروئید

برای تشخیص سرطان تیروئید، در گام نخست سطح هورمون‌های تیروئید با آزمایش خون بررسی می‌شود تا ارزیابی اولیه‌ای از عملکرد غده به دست آید. در مراحل بعدی، سونوگرافی گردن ابزاری حیاتی برای شناسایی ندول‌ها و تغییرات ساختاری در تیروئید است. اگر شواهدی مبنی بر وجود توده مشکوک یافت شود، پزشک غالباً از نمونه‌برداری (FNA) یا بیوپسی به‌عنوان روشی دقیق برای تعیین ماهیت خوش‌خیم یا بدخیم ندول‌ها استفاده می‌کند.

در برخی موارد خاص، اسکن رادیواکتیو تیروئید یا سی‌تی‌اسکن گردن جهت بررسی گسترش احتمالی تومور به بافت‌های مجاور به کار می‌رود. نتایج این روش‌ها در کنار هم اطلاعات کاملی را در اختیار متخصص قرار می‌دهد تا بتواند مرحله سرطان تیروئید و نوع دقیق تومور را مشخص کند. تشخیص زودهنگام و دسته‌بندی صحیح تومور، شانس درمان مؤثر و کاهش عوارض بعدی را به شکل قابل‌توجهی افزایش می‌دهد.

درمان‌های رایج سرطان تیروئید

درمان سرطان تیروئید اغلب با عمل جراحی آغاز می‌شود؛ به این صورت که تمام یا بخشی از غده تیروئید (تیروئیدکتومی کامل یا جزئی) برداشته می‌شود. در صورت وجود سرطان پیشرفته یا درگیری غدد لنفاوی، ممکن است جراح بخشی از این غدد را نیز خارج کند. پس از عمل، بر اساس نتایج پاتولوژی و مرحله‌بندی سرطان، ممکن است درمان تکمیلی با ید رادیواکتیو (RAI) به‌منظور نابودی سلول‌های سرطانی باقی‌مانده تجویز شود.

در کنار این دو روش مرسوم، برخی بیماران به رادیوتراپی خارجی یا حتی شیمی‌درمانی نیاز پیدا می‌کنند که عمدتاً برای انواع خاص یا مراحل پیشرفته سرطان تیروئید تجویز می‌شوند. پس از گذراندن دوره درمان، مصرف داروهای هورمون‌تراپی مانند لووتیروکسین برای جبران عملکرد تیروئید و پیشگیری از رشد مجدد سلول‌های سرطانی ضروری است. در این میان، دنبال کردن توصیه‌های پزشکی و انجام معاینات دوره‌ای، کلید موفقیت در حفظ سلامتی بیماران محسوب می‌شود.

زندگی پس از درمان

پس از اتمام دوره درمان سرطان تیروئید، اغلب بیماران با رعایت مراقبت‌های پزشکی و مصرف منظم داروهای هورمونی می‌توانند به روال عادی زندگی بازگردند. خانواده و نزدیکان نقشی مهم در حمایت روحی و روانی ایفا می‌کنند و به بیمار کمک می‌کنند تا دوران نقاهت را با آرامش بیشتری سپری کند. در این مرحله، معاینات دوره‌ای و ارزیابی مداوم وضعیت تیروئید یا سطح هورمون‌های خون اهمیت بالایی دارد تا در صورت بروز هرگونه تغییر، به‌سرعت تشخیص داده شود.

علاوه بر پیگیری منظم، داشتن یک سبک زندگی سالم می‌تواند کیفیت زندگی بیماران را به ‌شکل چشمگیری بهبود بخشد. ورزش منظم و ملایم، تغذیه سرشار از ویتامین‌ها و مواد معدنی و خواب کافی نه‌تنها روند بهبودی را تسهیل می‌کند بلکه احتمال بازگشت یا عود بیماری را نیز کاهش می‌دهد. به این ترتیب، بیمارانی که از سرطان تیروئید رهایی یافته‌اند، می‌توانند با پایبندی به یک سبک زندگی متعادل، مسیر سلامت را ادامه داده و آینده روشنی را تجربه کنند.

توصیه‌های پیشگیرانه

پیشگیری از سرطان تیروئید تا حد زیادی به آگاهی و انجام معاینات منظم بستگی دارد. توصیه می‌شود افرادی که سابقه خانوادگی این بیماری را دارند، با مشورت پزشک متخصص غدد یا جراح تیروئید، برای انجام سونوگرافی‌های دوره‌ای برنامه‌ریزی ویژه داشته باشند. مصرف کافی ید در رژیم غذایی (از طریق نمک یددار و غذاهای دریایی) نیز در تنظیم عملکرد این غده مؤثر است و می‌تواند میزان بروز سرطان‌های تیروئید را کاهش دهد.

افزون بر این، پرهیز از سیگار و الکل، حفظ وزن در محدوده سلامت و کاهش استرس از طریق ورزش یا روش‌های آرام‌سازی، عوامل محافظتی مهمی در برابر اختلالات تیروئیدی هستند. لازم است با مشاهده هر علامت مشکوک مانند تغییر صدا، تنگی نفس یا احساس توده در گردن، بی‌درنگ به پزشک مراجعه شود تا در صورت وجود هرگونه تغییر غیرعادی در سلول‌های تیروئید، زودهنگام شناسایی و کنترل شود. با رعایت این توصیه‌ها و هوشیاری به‌موقع، می‌توان تا حد زیادی خطر ابتلا به سرطان تیروئید را مهار کرد.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد علائم سرطان تیروئید میتوانید به وبسایت رسمی دکتر کیوان آقازاده متخصص گوش و حلق و بینی   و جراح بیماری های سر و گردن به آدرس ( https://dr-aghazadeh.com/ )مراجعه کنید .دکتر کیوان آقازاده دوران تخصص را در سال ۱۳۹۰ با به دست آوردن رتبه یک آزمون بورد(دانشنامه تخصصی)کشور به پایان رساند. از سال ۱۳۹۰ به عنوان هیات علمی در مرکز آموزشی بیمارستان امیراعلم مشغول به کار گردید که حاصل آن هزاران عمل جراحی موفق و تعداد زیادی مقالات پژوهشی بین المللی و تربیت صدها رزیدنت تخصصی بوده است.دکتر در حال حاضر حائز رتبه دانشیاری دانشگاه علوم پزشکی تهران و فلوشیپ فوق تخصصی جراحی های سر و گردن می باشد.