آیا خوابیدن کنار گوش های هوشمند مضر است؟

گوشی‌ های هوشمند از امواج رادیویی (RF) در محدوده فرکانس‌ های غیر یون‌ ساز برای ارتباط با شبکه‌ های مخابراتی استفاده می‌ کنند. این امواج، بر خلاف اشعه ایکس یا گاما، انرژی کافی برای شکستن DNA و ایجاد آسیب مستقیم به سلول‌ ها ندارند. با این‌ حال، قرار گرفتن طولانی‌ مدت در معرض این امواج ممکن است اثرات غیر حرارتی مانند تغییرات در فعالیت مغز یا دمای بافت‌ ها ایجاد کند.

آیا امواج گوشی خطر سرطان را افزایش می‌ دهند؟

یکی از بزرگ‌ ترین نگرانی‌ ها، ارتباط احتمالی امواج گوشی با سرطان مغز، به‌ ویژه تومورهایی مانند گلیوما است. سازمان بهداشت جهانی (WHO) در سال ۲۰۱۱ امواج RF را به‌ عنوان “احتمالاً سرطان‌ زا” (گروه ۲B) طبقه‌ بندی کرد، اما این طبقه‌ بندی بر اساس شواهد محدود بود.

مطالعه‌ ای در سال ۲۰۲۰ که داده‌ های بیش از ۱۰ سال را بررسی کرد، هیچ ارتباط قطعی بین استفاده از گوشی‌ های همراه و افزایش خطر سرطان مغز نیافت. با این‌ حال، محققان توصیه می‌ کنند که برای اطمینان، قرار گرفتن در معرض امواج به‌ ویژه در کودکان، که جمجمه نازک‌ تری دارند، محدود شود.

تأثیر امواج گوشی بر خواب

خوابیدن در حالتی که گوشی موبایل کنار سرتان یا کنار تخت‌ خواب قرار دارد، ممکن است کیفیت خواب را مختل کند، اما این اثر بیشتر به نور آبی صفحه نمایش و رفتارهای مرتبط با استفاده از گوشی (مانند چک کردن شبکه‌ های اجتماعی) مربوط است تا امواج RF. مطالعات نشان می‌ دهد که نور آبی ساطع‌ شده از گوشی‌ ها، تولید ملاتونین (هورمون تنظیم‌کننده خواب) را سرکوب می‌ کند و چرخه خواب را مختل می‌سازد.

علاوه‌براین، امواج RF ممکن است فعالیت الکتریکی مغز را به‌ صورت جزئی تغییر دهند. در این راستا هم پژوهشی در سال ۲۰۱۷ نشان داد که قرار گرفتن در معرض امواج گوشی قبل از خواب می‌ تواند فازهای خاصی از خواب (مانند خواب REM) را تحت تأثیر قرار دهد، اما این اثرات در اکثر موارد ناچیزند.

جلوی خطرات احتمالی را بگیرید

برای کاهش نگرانی‌های مرتبط با خوابیدن کنار گوشی، چند راهکار علمی پیشنهاد می‌ شود:

• فاصله‌گذاری: گوشی را حداقل یک متر از سر دور نگه دارید یا از حالت پرواز استفاده کنید تا امواج RF غیر فعال شوند.
• محدود کردن نور آبی: از عینک‌ های فیلتر نور آبی (بلو کات) یا تنظیمات شبانه گوشی استفاده شود که نور آبی را به نور زرد (گرم) تبدیل می‌ کنند.
• زمان‌ بندی استفاده: حداقل یک ساعت قبل از خواب از گوشی استفاده نشود تا تولید ملاتونین مختل نشود.
• استفاده از هندزفری: برای مکالمات طولانی، از هندزفری یا بلندگوی موبایل استفاده کنید تا گوشی از سر دور بماند.